Wprowadzenie: Lotnisko i wizja przyszłości
Wyobraź sobie przestrzeń, która kiedyś była świadkiem startów i lądowań samolotów. Dawne lotnisko Ypenburg, położone na przedmieściach Hagi w Holandii, przez lata pełniło rolę strategicznego miejsca transportu i militariów. Gdy jego działalność wygasła, teren stał się pustą, martwą plamą na mapie, której przyszłość zdawała się niepewna. Co można zrobić z takim miejscem? Czy to tylko pustynia betonu, czy może pole możliwości?
Władze Hagi postanowiły, że Ypenburg stanie się dzielnicą przyszłości – przestrzenią, która połączy historię, naturę i nowoczesność. Do tej wizji potrzebny był jednak odpowiedni zespół. Tak rozpoczęła się historia transformacji, która przekształciła nieużytki w jedną z najbardziej innowacyjnych dzielnic Europy.
Tło historyczne: Od lotniska do potrzeby transformacji

Lotnisko Ypenburg powstało w latach 30. XX wieku i odegrało istotną rolę podczas II wojny światowej, będąc miejscem strategicznych operacji wojskowych. Po wojnie teren przekształcono w cywilne lotnisko, które działało do lat 90., kiedy to jego funkcja straciła na znaczeniu.
Holandia, jak wiele krajów w Europie, stanęła w obliczu rosnącego zapotrzebowania na mieszkania. Teren Ypenburga – otwarty, dobrze skomunikowany i już częściowo zagospodarowany – stał się idealnym miejscem na nową dzielnicę. Jednak dawne lotnisko, zbudowane na utwardzonym terenie, wymagało gruntownej przebudowy. Aby odpowiedzieć na te wyzwania, władze Hagi ogłosiły konkurs na opracowanie masterplanu dla Ypenburga.
Kulisy projektu: Kto i jak przekształcił YpenburgKonkurs urbanistyczny
Władze Hagi oczekiwały, że projekt Ypenburga będzie łączył potrzeby mieszkaniowe z wysoką jakością życia, zrównoważonym rozwojem i poszanowaniem historycznego kontekstu miejsca. Konkurs przyciągnął wiele renomowanych biur projektowych, ale propozycja zaprezentowana przez MVRDV okazała się bezkonkurencyjna.
Dlaczego wybrano MVRDV?

MVRDV, znane z kreatywnego podejścia do projektowania, zaproponowało kompleksowy plan, który opierał się na trzech filarach:
- Zróżnicowanie przestrzenne: Tworzenie poddzielnic o różnym charakterze, które odpowiadałyby na potrzeby różnych grup mieszkańców.
- Integracja natury i wody: Woda i zieleń miały stać się integralną częścią życia mieszkańców, oferując zarówno funkcje estetyczne, jak i ekologiczne.
Unikalne decyzje projektowe
- Podział na różnorodne obszary: Masterplan przewidywał mozaikę unikalnych poddzielnic, które tworzyły formę wysp. Każda z wysp posiadała swój unikatowy Charakter.
Rola wody w projekcie: Decyzja projektowa i kluczowy element dzielnicy

Dlaczego wprowadzono wodę?
- Geografia Holandii:
- Holandia jest krajem o niskim poziomie względem morza, a zarządzanie wodą jest kluczowe dla uniknięcia powodzi i regulacji wód gruntowych. Ypenburg, jako dawny teren lotniska, wymagał nowej infrastruktury hydrologicznej, która zapewni odpowiedni odpływ wody i retencję opadów.
- Decyzja projektowa:
- Element wodny nie istniał pierwotnie na terenie dawnego lotniska. Został wprowadzony w trakcie projektowania jako kluczowa część masterplanu. Kanały i zbiorniki wodne:
- Ułatwiają zarządzanie wodą.
- Wzbogacają krajobraz, podnosząc estetykę przestrzeni.
- Tworzą siedliska dla lokalnej fauny i flory.
- Element wodny nie istniał pierwotnie na terenie dawnego lotniska. Został wprowadzony w trakcie projektowania jako kluczowa część masterplanu. Kanały i zbiorniki wodne:
- Zrównoważony rozwój:
- Kanały i zbiorniki wodne wspierają lokalny ekosystem, pomagają regulować temperaturę oraz zachęcają do korzystania z przestrzeni publicznych w otoczeniu natury.
Rezultaty i wyjątkowość: Co czyni Ypenburg wyjątkowym?

Ypenburg to nie tylko dzielnica mieszkaniowa – to eksperyment urbanistyczny, który łączy historię, naturę i nowoczesną architekturę.
- Ikoniczne rozwiązania przestrzenne:
- Kanały i zbiorniki wodne są nie tylko estetycznym elementem, ale pełnią również funkcje ekologiczne, wspierając retencję wody i bioróżnorodność.
- Przestrzenie publiczne, takie jak place, parki i ścieżki, zachęcają mieszkańców do interakcji i wspólnego spędzania czasu.
- Architektura dostosowana do potrzeb różnych grup społecznych:
- Zróżnicowanie zabudowy – od luksusowych willi po domy w zabudowie szeregowej – sprawia, że dzielnica jest dostępna dla różnych grup społecznych.
- Zrównoważony rozwój:
- Zastosowanie zielonych dachów, porowatych nawierzchni i energooszczędnych materiałów to dowód, że Ypenburg został zaprojektowany z myślą o przyszłości.
Znaczenie i wpływ: Lekcje z Ypenburga

Dla miasta
Ypenburg pokazał, jak można przekształcać tereny poprzemysłowe w przestrzenie życiowe, które są zarówno funkcjonalne, jak i inspirujące. Dzielnica stała się wzorem dla podobnych projektów w Holandii i na świecie.
Dla ludzi
Nowoczesna infrastruktura, dostęp do natury i zróżnicowane możliwości mieszkaniowe sprawiają, że Ypenburg jest miejscem, gdzie każdy może znaleźć coś dla siebie.
Dla urbanistyki
Ypenburg wyznacza standardy dla zrównoważonego projektowania. Pokazuje, że można tworzyć przestrzenie, które łączą historię z przyszłością, a jednocześnie odpowiadają na potrzeby współczesnego społeczeństwa.
Zakończenie: Co myślisz o Ypenburgu?
Czy Ypenburg to odpowiedź na wyzwania współczesnych miast? Jak wyobrażasz sobie podobną transformację w swoim mieście? Może dawne fabryki, porty czy lotniska w Twojej okolicy czekają na swoją szansę, by stać się nowym, inspirującym miejscem do życia?
Podziel się swoimi refleksjami – każda przestrzeń ma swoją historię, która czeka na odkrycie.
Źródła
MVRDV – Ypenburg Masterplan
Szczegółowe informacje o projekcie Ypenburg, w tym integracji wody, wykorzystaniu pasa startowego i różnorodności dzielnic.
www.mvrdv.com
West 8 – Projekty w Ypenburgu
Opis wkładu West 8 w projekt Ypenburga, w szczególności liniowej zabudowy osiedla Singel i przestrzeni publicznych.
www.west8.com
Haga.nl – Historia i rewitalizacja Ypenburga
Oficjalny portal miasta Haga z informacjami na temat transformacji dawnego lotniska w nowoczesną dzielnicę mieszkaniową.
www.haga.nl
ArchDaily – Masterplan Ypenburg
Analiza projektu MVRDV i jego wpływu na współczesną urbanistykę, w tym roli wody i zieleni w dzielnicy.
www.archdaily.com
Dezeen – Ypenburg jako przykład nowoczesnej urbanistyki
Artykuł przedstawiający Ypenburg jako modelową dzielnicę integrującą historię, naturę i nowoczesność.
www.dezeen.com
Sustainable Cities Blog – Woda w projektach urbanistycznych
Opis roli wody w projektach takich jak Ypenburg, ze szczególnym uwzględnieniem funkcji ekologicznych i estetycznych.
www.sustainablecities.org
UrbanNext – Urbanistyczne eksperymenty w Ypenburgu
Analiza eksperymentalnego podejścia MVRDV i innych biur do rewitalizacji terenów poprzemysłowych w Holandii.
www.urbannext.net
Architektura i Biznes – Transformacja Ypenburga
Polski artykuł podkreślający wpływ historycznego kontekstu na projekt Ypenburga i jego zrównoważony charakter.
www.architekturaibiznes.pl